Nội dung chính
- Giới thiệu chung về Đền Cô Chín Sòng Sơn
- Truyền thuyết và lịch sử Đền Cô Chín
- Truyền thuyết về Cô Chín - vị Thánh Cô linh ứng
- Quá trình hình thành và trùng tu đền
- Ý nghĩa tâm linh trong tín ngưỡng Tứ Phủ
- Kiến trúc và không gian tâm linh của Đền
- Cổng Tam Quan và nghi môn uy nghi
- Điện thờ chính và các ban thờ trong Đền
- Cảnh quan thiên nhiên quanh Đền
- Lễ hội Đền Cô Chín Sòng Sơn
- Thời gian tổ chức
- Nghi thức và hoạt động đặc sắc
- Văn khấn và lễ vật khi đi lễ Đền Cô Chín
- Chuẩn bị lễ vật
- Văn khấn Cô Chín Sòng Sơn
- Lưu ý khi dâng lễ
- Hướng dẫn đi Đền Cô Chín Sòng Sơn
- Từ Hà Nội và các tỉnh lân cận
- Trải nghiệm hành hương và cảm nhận linh ứng
Đền Cô Chín Sòng Sơn - Thanh Hóa là một trong những ngôi đền linh thiêng bậc nhất xứ Thanh, gắn liền với truyền thuyết Thánh Cô Chín. Nơi đây không chỉ là chốn tâm linh huyền diệu, thu hút hàng vạn du khách thập phương đến lễ bái, cầu duyên, cầu tài lộc mỗi năm, mà còn là điểm đến văn hóa mang đậm bản sắc dân tộc Việt. Cùng Đồ Thờ Phú Cường tìm hiểu về sự tích Đền Cô Chín Sòng Sơn, ý nghĩa tâm linh và kinh nghiệm đi lễ đúng cách để đón nhận trọn vẹn phúc lộc từ Thánh Cô.
Giới thiệu chung về Đền Cô Chín Sòng Sơn
Nằm dưới chân núi Sòng thuộc phường Bắc Sơn, thị xã Bỉm Sơn, tỉnh Thanh Hóa, Đền Cô Chín Sòng Sơn là một trong những ngôi đền linh thiêng bậc nhất miền Bắc, gắn liền với tín ngưỡng thờ Mẫu Tứ Phủ - di sản văn hóa phi vật thể của người Việt. Tên gọi “Sòng Sơn” xuất phát từ địa danh vùng đất thiêng nơi Mẫu Liễu Hạnh giáng trần. Nơi đây không chỉ là trung tâm thờ Mẫu nổi tiếng, mà còn là cửa ngõ linh thiêng kết nối trời, đất và con người, được xem là “địa linh nhân kiệt” xứ Thanh.
Ngôi đền nổi bật với kiến trúc cổ kính, mái cong rêu phong, khói hương nghi ngút quanh năm. Không gian nơi đây mang đậm màu sắc huyền bí, vừa tĩnh mịch vừa linh diệu, khiến bất cứ ai đặt chân đến cũng cảm nhận được sự linh ứng và thanh tịnh nơi cửa Thánh Mẫu.
Truyền thuyết và lịch sử Đền Cô Chín
Truyền thuyết về Cô Chín - vị Thánh Cô linh ứng
Theo dân gian, Cô Chín Sòng Sơn là một trong các Thánh Cô thuộc hàng Tứ Phủ, được biết đến với danh hiệu Cô Chín Thượng Thiên - tiên cô có phép thần thông quảng đại, theo hầu Mẫu Sòng. Người đời truyền rằng ngàn quẻ cô xem bói thì không sai một quẻ, giúp dân an, độ mạng, giải oan, trừ tà.
Tương truyền Cô là con gái thứ chín của Ngọc Hoàng Thượng Đế, giáng sinh hạ giới để giúp dân, trấn giữ đất Sòng Sơn. Nơi cô ngự có chín giếng nước linh thiêng từ đó hình thành tên gọi Cô Chín Giếng mà dân gian tôn kính.
Quá trình hình thành và trùng tu đền
Đền Cô Chín được xây dựng từ thời Lê, đến thời vua Minh Mạng được trùng tu, mở rộng và trở thành một trong những trung tâm thờ Mẫu lớn nhất cả nước. Trải qua bao biến thiên lịch sử, đền vẫn giữ nguyên dáng cổ uy nghi, được người dân Thanh Hóa và du khách thập phương hương khói quanh năm.
Ý nghĩa tâm linh trong tín ngưỡng Tứ Phủ
Đền Cô Chín là nơi cầu tài, cầu lộc, cầu duyên cực kỳ linh ứng. Nhiều người tin rằng, nếu thành tâm dâng lễ và khấn nguyện, Cô sẽ ban cho điều lành, hóa giải tai ương, đem lại bình an và hanh thông trong cuộc sống.
Kiến trúc và không gian tâm linh của Đền
Cổng Tam Quan và nghi môn uy nghi
Bước qua cổng Tam Quan, du khách như bước vào một thế giới tĩnh tại. Hai bên cổng có đôi nghê đá chầu, mái ngói rêu phong khắc chạm hoa văn rồng phượng. Không gian đền hòa cùng núi Sòng – suối Tiên, tạo nên thế phong thủy “tựa sơn hướng thủy” hiếm có.
Điện thờ chính và các ban thờ trong Đền
Bên trong đền là chính điện thờ Cô Chín, uy nghi và ấm áp khói hương. Ngoài ra còn có ban thờ Mẫu Thượng Thiên, Chầu Đệ Nhị, Ông Hoàng Bảy, Quan Lớn... thể hiện trọn vẹn hệ thống thờ Tứ Phủ truyền thống.
Cảnh quan thiên nhiên quanh Đền
Đền tọa lạc giữa rừng núi Sòng xanh thẳm, bao quanh là chín giếng tiên trong vắt, được xem là nguồn linh khí trời ban. Dòng suối Tiên róc rách quanh năm tạo nên bức tranh phong thủy hữu tình, khiến du khách đến hành lễ đều cảm nhận sự thanh thản, nhẹ nhõm.
Lễ hội Đền Cô Chín Sòng Sơn
Thời gian tổ chức
Lễ hội chính của đền diễn ra ngày 26 tháng 2 âm lịch hằng năm, kết hợp rước kiệu từ Đền Sòng Sơn sang Đền Cô Chín. Ngoài ra, ngày mồng 9 tháng 9 âm lịch cũng là dịp lễ lớn, thu hút hàng vạn tín đồ về chiêm bái.
Nghi thức và hoạt động đặc sắc
Trong lễ hội, diễn ra nhiều nghi lễ truyền thống như rước kiệu, dâng hương, hầu bóng Cô Chín, hòa cùng tiếng nhạc chầu văn vang vọng. Bên cạnh đó là các hoạt động văn hóa dân gian, tạo nên bầu không khí linh thiêng và rộn ràng sắc xuân xứ Thanh.
Văn khấn và lễ vật khi đi lễ Đền Cô Chín
Chuẩn bị lễ vật
Người hành hương thường chuẩn bị hương, hoa, oản, rượu, trầu cau, bánh trái, giấy tiền, sớ điệp, và đặc biệt là Oản Tài Lộc trang trí hình quạt lông công – biểu tượng của Cô Chín.
Văn khấn Cô Chín Sòng Sơn
Khi khấn lễ, cần giữ tâm thế thành kính, cầu xin Cô phù hộ độ trì. Bài văn khấn nên đọc nhẹ nhàng, thể hiện lòng tôn kính và biết ơn đối với Thánh Cô. Bản văn cô Chín Sòng Sơn:
"Nguyên xưa giá ngự đền Sòng
Quyền cai cửu tỉnh hầu trong bơ tòa
Cây sung cô lấy làm nhà
Cây doi làm cửa trông ra ngoài đền
Thanh Hoa cảnh lạ vô biên
Đời vua Minh Mệnh lập đền thờ ngay
Mẫu thời ngự chín tầng mây
Cô nay mắc võng ngự rầy cây sung
Âm dương có mạch giao thông
Chín mươi chín giếng công đồng chảy ra
Đền thờ đường cái vô qua
Lối vào Thanh Hóa lối ra Ninh Bình
Đồi ngang sơn thủy hữu tình
Đôi bên Long hổ đua tranh chầu vào
Vốn xưa cô ngự Thiên Tào
Bởi sa chén ngọc cung cao đế đình
Cho nên cô mới giáng sinh
Tuổi vừa tám chín gia hình còn thơ
Trần gian uốn lưỡi đong đưa
Ai mà không biết tình cô khó chiều
Có khi cô ngự cây kiêu
Ai đi đến đấy ra điều đơn sai
Cô về tâu mẫu thiên đài
Thu giam hồn phách bỏ ngoài giang tân
Làm cho mê mẩn tâm thần
Làm cho chuyển động tấm thân mơ màng
Biết ra phải đến kêu van
Cô tha thời được bình an lại lành
Tiên cô có phép tàng hình
Sai năm quan tướng lôi đình ở trong
Phép cô lục trí thần thông
Cô ảnh đầu đồng xem bói được minh
Ai mà lễ bái tâm thành
Việc gì cô cũng chứng minh phán truyền
Dù ai tiến cúng về đền
Mùi hương thấu đến tự nhiên cô về
Hương xông thơm ngát bốn bề
Ngự đồng truyền phán việc gì chẳng sai
Ai mà xem bói cầu tài
Cùng trong gia sự chẳng sai chút nào
Âm dương phần mộ thấp cao
Cô nay soi xét việc nào chẳng sai
Phép cô linh ứng đại tài
Tam tòa lục bộ khâm sai động đình
Dù ai đổi số nhân sinh
Tuy rằng chữ thập cải hình chữ thiên
Phúc cho vô lượng vô biên
Sai năm quan tướng về miền cây thông
Có khi cô hiện thung dung
Dạo chơi khắp hết đàng trong đàng ngoài
Khi cô ngự cảnh bồng lai
Giả người thục nữ trêu người tình nhân
Cát đằng duyên hợp tấn tần
Dong chơi khắp hết hải thần ngao du
Khi về cực lạc tây cù
Phủ Nghĩa cho đến Đông phù giáp ba
Phủ Giầy chốn ấy bao xa
Lên tâu xuống rộng vào ra vẹn mười
Có khi biến hiện ra người
Thảnh thơi cô lại ngự đồi cây thông
Đàng ngoài cho chí đàng trong
Ai mà biết đến cô Sòng độ cho
Làm tôi đệ tử thánh cô
Dâng văn sự tích thỉnh cô giúp đền."
Lưu ý khi dâng lễ
Khấn lễ đúng trình tự: khấn tại bàn đá trước điện, rồi mới vào chính điện.
Hạ lễ sau khi hết tuần hương.
Trang phục chỉnh tề, không ồn ào, giữ không gian tôn nghiêm trong đền.
Hướng dẫn đi Đền Cô Chín Sòng Sơn
Từ Hà Nội và các tỉnh lân cận
Ô tô: Đi cao tốc Hà Nội - Ninh Bình, sau đó rẽ quốc lộ 1A đến Bỉm Sơn – Thanh Hóa.
Xe máy: Theo quốc lộ 1 cũ qua Hà Nam, Ninh Bình, vào đến Bỉm Sơn.
Máy bay: Từ các tỉnh xa bay đến Hà Nội hoặc Thanh Hóa, sau đó đi limousine hoặc xe khách về Bỉm Sơn.
Trải nghiệm hành hương và cảm nhận linh ứng
Người dân thường truyền nhau rằng “Cầu gì được nấy, khấn đâu ứng đó” khi dâng lễ tại đền. Nhiều du khách kể lại những câu chuyện nhiệm màu và sau khi lễ Cô, công việc hanh thông, tình duyên thuận lợi, sức khỏe tốt lên. Không chỉ là nơi hành lễ, Đền Cô Chín Sòng Sơn còn là biểu tượng văn hóa - tâm linh bền vững, lưu giữ niềm tin và bản sắc người Việt qua bao thế hệ.
Đền Cô Chín Sòng Sơn - Linh thiêng nơi cửa Thánh Mẫu không chỉ là điểm đến tâm linh nổi tiếng của xứ Thanh, mà còn là nơi gửi gắm niềm tin, cầu bình an, tài lộc và duyên lành cho muôn người. Giữa khói hương nghi ngút và tiếng chuông ngân vang, mỗi bước chân hành hương đến đây đều là một hành trình hướng thiện, tìm về cội nguồn văn hóa dân tộc Việt.
Những thông tin mà Đồ Thờ Phú Cường chia sẻ chỉ mang tính chất tham khảo, giúp quý khách hiểu thêm về phong tục, nghi lễ truyền thống. Chúng tôi không bán sách văn khấn, không cung cấp lễ vật hay dịch vụ đi lễ. Phú Cường chỉ chuyên sản xuất và cung cấp đồ thờ, tượng Phật sơn son thếp vàng chất lượng cao - đúng chuẩn truyền thống của làng nghề Sơn Đồng.
Đặt Hàng Ngay - Tư Vấn Tận Tâm
Hotline: 0976 127 006
Website: dothosondong.com.vn
Cơ sở: Đồ Thờ Phú Cường – Sơn Đồng, Hoài Đức, Hà Nội
>>> Tham khảo thêm các bài viết liên quan đến thờ đạo mẫu:
Cô Chín là ai? Sự tích, ý nghĩa tâm linh và những điều cần biết