Bản Văn Mẫu Thượng Thiên (Mẫu đệ Nhất)

Mẫu Đệ Nhất Thượng Thiên là ai?

Mẫu Thượng Thiên là một trong ba vị Thánh Mẫu trong tín ngưỡng thờ Mẫu Tam Tòa, cùng với Mẫu Đệ Nhị và Mẫu Đệ Tam. Bà được tôn thờ là người cai quản trời đất, bảo vệ nhân dân và mang lại sự bình an, thịnh vượng. Trong văn hóa tín ngưỡng của người Việt, Mẫu Thượng Thiên được coi là biểu tượng của sự quyền lực tối cao, của sự bảo vệ linh thiêng đối với dân gian.

Bản Văn Mẫu Thượng Thiên

Bản văn Mẫu Thượng Thiên thường được đọc trong các nghi lễ thờ cúng tại các đền thờ Mẫu, đặc biệt là trong những dịp lễ lớn như ngày 3 tháng 3 âm lịch, ngày hóa của Mẫu Liễu Hạnh. Những lời cầu nguyện trong Bản Văn thường mang nội dung kính cẩn, cầu xin sự phù hộ độ trì của Mẫu đối với cuộc sống gia đình, sự nghiệp và sức khỏe. Dưới đây là 2 bản văn thỉnh Mẫu đệ Nhất Thiên Tiên thông dụng được dùng để hát thờ trong những ngày tiệc của Ngài.

Cửu Trùng Thánh Mẫu văn

“Vận bốn mùa âm dương tuyết thảo

Lòng chí thành bái đảo cầu bình an

Dâng trà quả thực dâng lên

Lòng tin thỉnh đức chúa tiên mẫu cửu trùng

Ngự cung trung lầu son chính vị

Ở trên trời ngự trị 4 phương

Lòng chúa trong sáng như gương

Thần thông biến hóa sửa sang cõi đời

Mặt hoa mày liễu tốt tươi

Hình dung yểu điệu miệng cười như hoa

Lưng ong tóc phượng rà rà

Áo sông hương xạ hài hoa chân dày

Cửu trùng ngự 9 tầng mây

Quản cai các bộ tiên nay thượng đình

Có phen mẫu mặc áo xanh

Ngự chơi đồng điệu đàn tranh quyến trần

Dập dìu hầu hạ như trăm

Kẻ nâng túi vóc người cầm trùng sông

Áo xanh thay đổi áo hồng

Cõi lam chính ngự ngai rồng chúa tiên

Tay đeo trăm chuỗi hạt vàng

Cười hoa nở đáng trăm ngàn lời

Ngự thôi chúa mới ban ra

Quạt ngà ngự tới tây cung

Quản cai các bộ tiên phi

Có bát thanh thủy tẩy trần bụi bay

Chúa liền ngự tới một khi

Màn mây chương phú khắp kỳ chan tay

Người hầu sửa túi nâng khăn

Hương hoa phấn sáp đầy ngăn hột vàng

Lược ngà chúa lấy chải đầu

Áo vàng chúa mặc quạt ngà cầm tay

Cờ vàng phất phơ như bay

Xe loan giá ngự ngự dày trong cung

Thấy người hạ giới có long

Nén hương thấu đến cửu trùng thiên thai

Chúa về lai láng điện đây

Độ cho đệ tử đời đời vinh hoa

Ngày hôm nay họ Nguyễn long thành

Tờ vàng cánh sớ tấu quỳ dâng lên

Chúa về ban lộc ban tài

Cho con mạnh khỏe hàng ngày làm ra

Của phật vô số hằng hà

Tiền thì như biển của là như non

Đền thờ chúa ngự một khi

Đèn trời đuốc biển soi đường con đi

Ngàn thu hương khói phụng thờ

Dấu thiêng còn để ngàn năm lưu truyền

Đền thờ chúa ngự thần tiên

Long xà hổ phục đôi bên chầu vào

Cây cao cành lá tốt xanh

Hoa sai quả kết nở thành gốc môn

Bốn mùa xuân hạ thu đông

Sở nguyện chúa cho như ý sở cầu được tòng tâm

Chúa về giáng phúc trừ tai

Độ cho các ghế lộc tài đề đa

Độ cho phú quý vinh hoa

Độ cho đệ tử khang ninh thọ trường

Lại độ cho trong cửa trong nhà

Nhà nào lộc ấy phúc thì an khang

Chúa độ cho đi 9 về 10

Đi tươi về tốt như người tài hoa

Độ cho buôn bán gần xa

Độ cho tài lộc như hoa trên cành

Ban tài ban phúc ban nhân

Phù hộ đệ tử thiên xuân thọ trường​”

Thiên Tiên Đệ Nhất Thánh Mẫu văn

“Chốn cung tiên mây lồng ánh nguyệt

Cảnh bầu trời gió quyện hương bay

Cửu trùng nơi chín tầng mây

Thiên Tiên Đệ Nhất ngự rày cung trung

Gió đông phong hây hây xạ nức

Bộ tiên nàng chầu chực hôm mai

Dập dìu nơi chốn trang đài

Chính cung Mẫu ngự trong ngoài sửa sang

Ngát hương lan đào hoa đua thắm

Phượng các lầu cung cấm trang nghiêm

Tặng phong Đệ Nhất Thiên Tiên

Cầm quyền quản chủ cõi tiên toà vàng

Chiếu gia ban khắp trong tám cõi

Hạ bút son mở hội quần tiên

Thần thông biến hoá vô biên

Phất tay ứng chỉ nơi miền thế nhân

Rằng cõi trần u mê lắm lắm

Tội chất chồng thời chẳng dung tha

Có hay quy chính cải tà

Tu nhân tích thiện thời mà lấy công

Chốn cửu trùng hữu thông tất cảm

Xét cõi phàm thành kính nhất tâm

Phù Nam quốc hộ muôn dân

Đạo thần biến hoá hiện thân giúp đời

Có phen ngự dạo chơi tiên cảnh

Ngự tòa vàng chấp chính trước sau

Bách thần dâng tiến ngọc châu

Lưu ly hổ phách quỳ tâu trước thềm

Bộ nàng tiên đàn ca tay gảy

Khúc nghê thường vang dậy nơi nơi

Tiêu thiều sáo thổi nhịp đôi

Quyển trầm thánh thót dạo chơi tỳ bà

Vườn thượng uyển trăm hoa đua nở

Đoá hải đường rực rỡ khoe xuân

Tây cù thượng giới thanh tân

Ấy là đất ngọc tiên nhân đi về

Lầu gác khuê rèm châu lóng lánh

Ngự phượng xa dạo cảnh hồ tiên

Thỉnh mời Mẫu giáng đàn duyên

Hương hoa oản quả dâng lên đảo cầu

Hộ đệ tử sang giàu phú quý

Ra phép màu lục trí thần thông

Thỉnh mời Mẫu giáng đền trung

Khuông phù đệ tử hưng long thọ trường”

Ý nghĩa của việc thờ cúng Mẫu Đệ Nhất Thượng Thiên

Việc thờ cúng Mẫu Đệ Nhất Thượng Thiên không chỉ là một nghi lễ tâm linh mà còn là một cách thể hiện lòng biết ơn sâu sắc của người dân đối với Mẫu – người đã bảo vệ và che chở cho dân tộc qua bao thế hệ.

Trong tín ngưỡng của người Việt, Mẫu Đệ Nhất được xem như một thần linh che chở, có khả năng xua tan tai ương, nguy hiểm, đồng thời mang lại hạnh phúc, may mắn, và thịnh vượng cho mọi người.

Việc thờ cúng Mẫu Đệ Nhất Thượng Thiên không chỉ thể hiện lòng tôn kính mà còn là sự kết nối sâu sắc với cội nguồn văn hóa và tín ngưỡng dân tộc. Những lễ nghi như dâng hương, cầu nguyện, và hầu đồng không chỉ mang tính chất tôn thờ mà còn là cách để con cháu nhớ về công ơn của các vị thần mẫu trong việc gìn giữ đất nước và bảo vệ dân gian.

Thờ cúng Mẫu Đệ Nhất Thượng Thiên, đặc biệt là vào những ngày lễ lớn, như lễ hội Phủ Giầy, là dịp để người dân thể hiện lòng thành kính, đồng thời gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa tâm linh đặc sắc của dân tộc.

Lễ hội và nghi thức thờ cúng Mẫu Đệ Nhất Thượng Thiên

Lễ hội thờ cúng Mẫu Đệ Nhất Thượng Thiên tại Phủ Giầy diễn ra vào tháng 3 âm lịch hàng năm, là một trong những lễ hội lớn và thu hút đông đảo du khách, tín đồ từ khắp nơi đến tham dự. Đây là dịp để con cháu thể hiện lòng thành kính với Mẫu, đồng thời là cơ hội để cầu mong sức khỏe, bình an, và may mắn cho gia đình.

Lễ hội có nhiều hoạt động đặc sắc như rước kiệu, dâng lễ, hát chầu văn, và đặc biệt là nghi thức hầu đồng – một nét văn hóa tâm linh đặc trưng của người Việt. Mỗi nghi thức trong lễ hội đều mang ý nghĩa sâu sắc, không chỉ là hành động tôn thờ mà còn là cách kết nối cộng đồng trong việc gìn giữ bản sắc văn hóa.

Tại lễ hội, người dân tin rằng Mẫu Đệ Nhất sẽ ban phúc lành, giúp họ xua tan bệnh tật, đem lại hạnh phúc và thịnh vượng cho gia đình. Lễ hội Phủ Giầy không chỉ là dịp để người dân thực hiện các nghi lễ thờ cúng, mà còn là dịp để giao lưu văn hóa, trao đổi kinh nghiệm sống, và cùng nhau gìn giữ những giá trị truyền thống của tín ngưỡng thờ Mẫu – một phần không thể thiếu trong di sản văn hóa của dân tộc Việt Nam.