Đền thờ Ngũ Vị Tôn Quan không chỉ là nơi tôn kính những vị quan linh thiêng trong tín ngưỡng thờ Mẫu mà còn là biểu tượng văn hóa tâm linh độc đáo của người Việt. Từ Đền Tranh ở Hải Dương đến các ngôi đền khác như Đền Lảnh Giang ở Hà Nam, mỗi điểm thờ cúng đều lưu giữ những câu chuyện thần kỳ, phản ánh quyền năng và sự bảo hộ của Ngũ Vị Tôn Quan đối với đời sống con người. Bài viết này sẽ dẫn bạn khám phá vị trí, ý nghĩa và những nét linh thiêng đặc sắc của các đền thờ Ngũ Vị Tôn Quan trên khắp Việt Nam.
Đền thờ Ngũ Vị Tôn Quan ở đâu?
Đền Tranh (Hải Dương)
Đền Tranh tọa lạc tại thôn Tranh Xuyên, xã Đồng Tâm, huyện Ninh Giang, tỉnh Hải Dương, được xem là trung tâm tín ngưỡng Ngũ Vị Tôn Quan. Ngôi đền nổi tiếng là quê hương và nơi hiển tích của Quan Lớn Đệ Ngũ Tuần Tranh, vị thần sông nước có công trấn giữ sông Tranh, được nhân dân kính trọng qua nhiều thế kỷ. Ngoài việc thờ Quan Lớn Đệ Ngũ, đền Tranh còn thờ các vị thần linh thuộc hệ thống Tứ Phủ, tạo nên một quần thể tâm linh đặc sắc. Với giá trị lịch sử & văn hóa, ngôi đền đã được Nhà nước công nhận là Di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia.
Các địa điểm khác thờ Ngũ Vị Tôn Quan
Ngoài Đền Tranh, các địa phương khác cũng có những ngôi đền, phủ thờ Ngũ Vị Tôn Quan. Đền Lảnh Giang (Hà Nam) là nơi thờ Đệ Tam Thượng Thiên Hoàng Thái Tử Vương Quan, một trong Ngũ Vị Tôn Quan. Phủ Dầy (Nam Định) cùng nhiều miếu, điện khác cũng là những điểm thờ phụng Ngũ Vị Tôn Quan theo tín ngưỡng dân gian, nơi con dân khắp miền Bắc Việt Nam tôn kính và lễ bái. Mỗi nơi thờ đều có những nghi lễ, lễ hội riêng, phản ánh sự giao thoa giữa văn hóa dân gian và đời sống cộng đồng.
Ngũ Vị Tôn Quan gồm những ai và được thờ ở đâu?
1, Quan Lớn Đệ Nhất Thượng Thiên
Vị quan đứng đầu trong Ngũ Vị Tôn Quan, cai quản Thượng Thiên, được phong Thượng Thiên Nhất Phẩm Công Hầu. Khi ngự đồng, Ngài mặc áo đỏ thêu rồng, hổ phù, thực hiện nghi lễ tấu hương, khai quang và chứng sớ điệp trạng mã. Ngài được thờ tại Quần thể Đền Đức Vua Cha Bát Hải Đồng Bằng, xã An Lễ, huyện Quỳnh Phụ, Thái Bình.
2, Quan Lớn Đệ Nhị Thượng Ngàn
Con trai thứ hai của Vua Cha Bát Hải Động Đình, quản lý Sơn Lâm, Thượng Ngàn, ban phúc cho dân chúng. Khi ngự đồng, Ngài mặc áo xanh thêu rồng, múa kiếm và chứng sớ điệp. Ngài được thờ tại Đền Quan Giám (Hữu Lũng, Lạng Sơn) và Đền Quan (Phố Cát, Thanh Hóa). Ngày tiệc chính: 10/11 âm lịch.
3, Quan Lớn Đệ Tam Thoải Phủ
Ngài quản lý Thủy Phủ, cai quản thanh đồng và bảo hộ ngư dân. Khi ngự đồng, Ngài mặc áo trắng thêu rồng, múa đôi kiếm và chứng sớ điệp. Địa điểm thờ gồm: Đền Lảnh Giang (Mộc Nam, Hà Nam), Đền Xích Đằng (Hà Nam), Đền Cửa Đông (Lạng Sơn), Đền Lâm Du (Hà Nội), Đền Tam Kì (Hải Phòng). Ngày tiệc chính: 24/6 âm lịch.
4, Quan Lớn Đệ Tứ Khâm Sai
Ngài có vai trò trấn giữ đồng bằng địa linh, quản lý tứ phủ và ghi chép sinh tử. Khi ngự đồng, Ngài mặc áo vàng thêu rồng, chứng đàn Địa Phủ cùng các linh vật màu vàng. Ngài thường được thờ tại các phủ đền trong hệ thống Năm Tòa Ông Lớn, ví dụ như Đền Ninh Giang và Đền Kì Cùng (Hải Dương). Ngày tiệc chính: 24/4 âm lịch.
5, Quan Lớn Đệ Ngũ Tuần Tranh
Ngài trấn giữ sông Tranh, cai quản âm binh, trừ tà và bảo hộ dân lành. Khi ngự đồng, Ngài mặc áo lam thêu rồng, hổ phù, múa thanh long đao và chứng sớ tán đàn. Ngài được thờ tại Đền Tranh (xã Đồng Tâm, Ninh Giang, Hải Dương) và Đền Kì Cùng (Lạng Sơn). Ngày tiệc chính: 25/5 âm lịch, lễ đản sinh 14/2 âm lịch.
Ý nghĩa tâm linh và giá trị văn hóa
Các đền thờ Ngũ Vị Tôn Quan không chỉ là nơi lễ bái, cầu bình an, may mắn, mà còn lưu giữ giá trị lịch sử & văn hóa đặc sắc. Những nghi lễ như rước nước, mộc dục, cùng các hiện vật quý như đại tự, câu đối, linh vật thời Trần đều phản ánh sự giao thoa giữa tín ngưỡng dân gian và đời sống cộng đồng. Đến Đền Tranh, du khách còn được trải nghiệm các trò chơi dân gian, lễ hội đặc sắc như đấu vật, chọi gà, cầu kiều, tạo nên một không gian văn hóa và tâm linh độc đáo.
Tín ngưỡng thờ Ngũ Vị Tôn Quan là một phần quan trọng trong hệ thống Tứ Phủ, gắn liền với đời sống tâm linh và lịch sử văn hóa Việt Nam. Từ Đền Tranh ở Hải Dương đến các đền thờ khác trên khắp miền Bắc, mỗi địa điểm đều lưu giữ những câu chuyện huyền thoại, chứng minh quyền lực thần linh và lòng thành kính của nhân dân đối với Ngũ Vị Tôn Quan. Đây là điểm đến không thể bỏ qua cho những ai muốn tìm hiểu văn hóa tâm linh Việt Nam.
Nếu quý khách đang muốn lập điện thờ tứ phủ và tìm một đơn vị thiết kế thi công điện thờ Tứ Phủ uy tín, chuẩn phong thủy, đậm chất tâm linh Việt, hãy đến với Đồ Thờ Phú Cường. Chúng tôi chuyên cung cấp trọn gói nội thất điện thờ, từ tượng thờ, bàn thờ, hoành phi câu đối, long ngai, khám thờ... sơn son thếp vàng cao cấp, đảm bảo đồng bộ trang nghiêm chuẩn phong thủy.
Những thông tin mà Đồ Thờ Phú Cường chia sẻ chỉ mang tính chất tham khảo, giúp quý khách hiểu thêm về phong tục, nghi lễ truyền thống. Chúng tôi không bán sách văn khấn, không cung cấp lễ vật hay dịch vụ đi lễ. Phú Cường chỉ chuyên sản xuất và cung cấp đồ thờ, tượng Phật sơn son thếp vàng chất lượng cao - đúng chuẩn truyền thống của làng nghề Sơn Đồng.
Đặt Hàng Ngay - Tư Vấn Tận Tâm
Hotline: 0976 127 006
Website: dothosondong.com.vn
Cơ sở: Đồ Thờ Phú Cường – Sơn Đồng, Hoài Đức, Hà Nội
>>> Tham khảo thêm các bài viết liên quan:
Cô cả thượng thiên là ai? Giải mã thân thế và vai trò trong tín ngưỡng Tứ Phủ
Ngũ Vị Tôn Quan là ai? Ý nghĩa và vai trò trong tín ngưỡng Tứ Phủ Việt Nam
