Nội dung chính
Trong tín ngưỡng thờ Mẫu, một di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại - Tứ Phủ Chầu Bà là hệ thống các vị Thánh Nữ cai quản bốn cõi: Thiên Phủ, Địa Phủ, Thoải Phủ và Nhạc Phủ. Mỗi Chầu Bà là hiện thân của một thế lực thiên nhiên, được tôn kính vì sự linh thiêng, quyền uy và lòng từ bi che chở cho dân gian. Tứ Phủ Chầu Bà gồm 12 vị Chầu nổi bật, mỗi vị có phẩm vị, màu áo và vùng cai quản riêng biệt, đóng vai trò quan trọng trong đời sống tâm linh của người Việt.
Tứ Phủ Chầu Bà Gồm Những Ai?
Tín ngưỡng thờ Mẫu là một trong những nét đẹp văn hóa tâm linh đặc sắc của người Việt Nam, được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Trong hệ thống tín ngưỡng này, Tứ Phủ Chầu Bà giữ một vị trí đặc biệt quan trọng là những nữ thần linh thiêng, đại diện cho các thế lực tự nhiên, luôn che chở và ban phước cho con người. Hệ thống Tứ Phủ Chầu Bà trong tín ngưỡng thờ Mẫu Việt Nam bao gồm 12 vị Chầu Bà tiêu biểu.
Mỗi vị đại diện cho một phương trời, một thế lực tự nhiên và vùng linh thiêng nhất định, đồng thời mang theo một màu áo, phẩm vị và quyền năng đặc biệt. Dưới đây là danh sách chi tiết các Chầu Bà trong Tứ Phủ:
1, Chầu Đệ Nhất Thượng Thiên là vị đứng đầu Thiên Phủ, mặc áo đỏ, có quyền năng cai quản trời đất, mây gió, sấm chớp. Bà được xem là vị Chầu quyền lực và linh thiêng nhất trong hệ thống Tứ Phủ.
2, Chầu Đệ Nhị Thượng Ngàn thuộc Nhạc Phủ, đại diện cho rừng núi, cây cỏ và thiên nhiên hoang sơ. Bà mặc áo màu xanh lá và có vai trò bảo vệ vùng núi non, che chở cho người làm rẫy, làm nương, hái lượm.
3, Chầu Đệ Tam Thủy Tinh, hay còn gọi là Chầu Đệ Tam Thoải Phủ, là nữ thần cai quản sông nước, biển cả. Bà mặc áo trắng, tượng trưng cho sự tinh khiết của nước và ban phát tài lộc, bình an cho người làm nghề sông nước.
4, Chầu Đệ Tứ Khâm Sai thuộc Địa Phủ, mang sắc áo vàng, có quyền năng trấn giữ đất đai, bảo vệ long mạch và hóa giải các điều xấu, đặc biệt trong việc trấn trạch, xây nhà, chuyển đất.
5, Chầu Năm Suối Lân cũng thuộc Thoải Phủ, đại diện cho những dòng suối nguồn, nơi khởi thủy của sự sống. Bà mang sắc áo xanh lam, bảo vệ các mạch nước linh thiêng và giữ cho nước luôn thanh khiết.
6, Chầu Lục Cung Nương là nữ thần thuộc Nhạc Phủ, tượng trưng cho các vùng núi cao, rừng sâu hiểm trở. Bà mang áo xanh lam, có vai trò bảo hộ dân cư vùng cao, vùng sâu khỏi tai ương, thú dữ.
7, Chầu Bảy Kim Giao là một nữ tướng thuộc vùng Kim Giao, thường mặc áo tím hoặc xanh, là biểu tượng của sự mạnh mẽ, quả cảm và linh thiêng. Bà nổi tiếng giỏi võ nghệ và thường được thờ cúng tại các vùng có truyền thống võ học.
8, Chầu Tám Bát Nàn là một nữ anh hùng dân tộc nổi tiếng, thuộc Địa Phủ, mang áo vàng. Bà từng có công đánh giặc cứu nước nên được người dân khắp miền Bắc thờ phụng và tưởng nhớ như một biểu tượng của lòng trung dũng.
9, Chầu Chín Cửu Tỉnh thuộc Thoải Phủ, mang áo hồng hoặc đỏ, là vị Chầu linh thiêng được thờ nhiều tại các tỉnh miền Trung. Bà gắn với vùng đất linh thiêng và nước thiêng ở khu vực này.
10, Chầu Mười Đồng Mỏ là nữ thần thuộc vùng Đồng Mỏ – Lạng Sơn, thuộc Địa Phủ. Bà mặc áo vàng, có quyền năng bảo trợ sức khỏe, gia đạo và thường được cầu khấn để hóa giải vận hạn.
11, Chầu Bé Bắc Lệ là vị Chầu nhỏ nhưng rất linh ứng, thuộc Nhạc Phủ, mang sắc áo đen hoặc xanh chàm. Bà thường giáng trần để giúp dân, chữa bệnh, ban duyên và cứu độ người có tâm.
12, Chầu Bà Bản Đền, còn được gọi là Thủ Điện Công Chúa, là một vị Chầu đặc biệt, có tên gọi và sắc áo thay đổi tùy theo từng vùng miền. Tuy nhiên, bà luôn được coi là linh thiêng, giữ bản mệnh cho các ngôi đền lớn.
Ý Nghĩa Của Từng Vị Chầu Bà Trong Đời Sống Tâm Linh
Trong tín ngưỡng thờ Mẫu, mỗi vị Chầu Bà không chỉ đại diện cho một phủ mà còn gắn liền với một yếu tố thiên nhiên và mang trong mình sứ mệnh thiêng liêng.
Chầu Đệ Nhất Thượng Thiên là vị đứng đầu trong hệ thống Tứ Phủ. Bà được coi là người có quyền năng quản cai toàn cõi trời, có thể ban lộc, giáng họa, phù hộ độ trì cho người thành tâm, bảo vệ nhân gian khỏi tai ương từ trời cao.
Chầu Đệ Nhị Thượng Ngàn đại diện cho rừng núi. Bà gắn bó với cây cỏ, núi đồi và mùa màng. Người dân thường cầu xin Chầu Đệ Nhị phù hộ cho nương rẫy bội thu, sức khỏe dồi dào, gia đình bình an.
Chầu Đệ Tam Thoải Phủ tượng trưng cho nước - nguồn sống thiêng liêng và vĩnh cửu. Bà điều hòa thời tiết, bảo vệ người đi sông nước, ngư dân, thương lái đường thủy, mang lại may mắn và sự hanh thông.
Chầu Đệ Tứ Khâm Sai là người giữ đất, trấn trạch long mạch, có quyền năng hóa giải những điều không lành. Những người chuẩn bị xây nhà, dời mộ hoặc lập nghiệp thường cầu khấn bà để được yên ổn, thuận lợi.
Tứ Phủ Chầu Bà Trong Tín Ngưỡng Thờ Mẫu
Trong văn hóa tâm linh Việt, Tứ Phủ Chầu Bà được coi là những vị "Mẹ thiêng" luôn sẵn sàng giáng hạ cứu giúp người trần gian khi gặp hoạn nạn, bệnh tật hay tai ương. Các nghi lễ thờ Chầu Bà không chỉ mang ý nghĩa tâm linh mà còn góp phần giữ gìn nét văn hóa truyền thống sâu sắc.
Che chở và cứu độ dân gian
Tứ Phủ Chầu Bà luôn được xem là những vị Thánh Nữ hiền từ, có lòng từ bi vô lượng. Nhiều người tin rằng, các Chầu, đặc biệt là Chầu Bé Bắc Lệ, thường giáng đồng để chữa bệnh, ban duyên, cứu giúp người có căn số hoặc đang gặp khó khăn trong cuộc sống.
Ban lộc tài và thịnh vượng
Người Việt tin rằng lễ Mẫu và lễ Chầu Bà có thể giúp mở cung tài lộc, đem lại hanh thông đường làm ăn, cầu duyên thuận lợi, cầu con cái hoặc hóa giải hạn xấu. Các lễ lớn thường được tổ chức vào những thời điểm linh thiêng trong năm như tháng Giêng, tháng Ba, tháng Bảy và tháng Mười âm lịch.
Gìn giữ văn hóa dân gian
Thông qua các nghi lễ như hầu đồng, hát văn, hệ thống thờ Chầu Bà đã góp phần gìn giữ và phát triển các loại hình nghệ thuật dân tộc. Những nghi thức này không chỉ mang tính tâm linh mà còn là không gian văn hóa nghệ thuật độc đáo, thể hiện sự giao thoa giữa âm nhạc, trang phục và truyền thuyết dân gian.
Tứ Phủ Chầu Bà là hệ thống các vị Thánh Nữ mang đậm yếu tố tín ngưỡng dân gian, kết nối chặt chẽ giữa con người và thiên nhiên. Mỗi Chầu Bà có một vùng cai quản, một nhiệm vụ thiêng liêng, tạo nên bản sắc độc đáo trong văn hóa tâm linh người Việt. Việc hiểu rõ Tứ Phủ Chầu Bà gồm những ai không chỉ giúp hành lễ đúng cách, đúng phủ mà còn góp phần bảo tồn tín ngưỡng dân tộc và mở rộng ứng dụng trong đời sống hiện đại từ kinh doanh đến giáo dục văn hóa tâm linh.
Đặt Hàng Ngay - Tư Vấn Tận Tâm
Hotline: 0976 127 006
Website: dothosondong.com.vn
Cơ sở: Đồ Thờ Phú Cường – Sơn Đồng, Hoài Đức, Hà Nội
>>> Tham khảo thêm các bài viết liên quan đến thờ đạo mẫu:
